Η ιστορία μας (δεν) ξαναγράφεται |
![]() |
![]() |
![]() |
Άν νομίζει κανείς ότι η διαστροφή της αρμενικής ιστορίας είναι προνόμιο της τουρκο-αζερικής προπαγανδιστικής μηχανής, κάνει λάθος. Και αν πιστεύει ότι η πλύση εγκεφάλου στην Αρμενία αναφορικά με την ιστορία γινόταν μόνο επί καθεστώς μπολσεβίκων, επίσης. Δυστυχώς, τρεις δεκαετίες μετά την ανεξαρτησία, το συγκεκριμένο θέμα έχει επιστρέψει στην πολιτική, κοινωνική και εκπαιδευτική πραγματικότητα της Αρμενίας. Και πολύ κακώς. Αυτή τη φορά, το θέμα επανέρχεται στο προσκήνιο με τη μορφή του νέου εγχειριδίου ιστορίας των μαθητών της 7ης τάξης (αντίστοιχη της Α΄ Γυμνασίου στην Ελλάδα), που έχει ήδη διανεμηθεί στα σχολεία από το Υπουργείο Παιδείας και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα διαστρέβλωσης και αλλοίωσης της αρμενικής ιστορίας. Η λεκτική επίθεση που κατά καιρούς ξεστομίζουν ανώτατοι αξιωματικοί της κυβέρνησης της Αρμενίας –με πρωτοπαλίκαρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό– κατά των εθνικών μας συμβόλων δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. «Τι σχέση έχει το όρος Αραράτ και το λιοντάρι στο έμβλημα με τη σημερινή Δημοκρατία της Αρμενίας;» αναρωτιόταν πρόσφατα ο Πασινιάν. Ακόμη χειρότερα, «η πατρίδα είναι μόνο το κράτος» έλεγε ο ίδιος δημόσια, σε μια προσπάθεια να κρατάει αποστάσεις από τις χαμένες (στην πραγματικότητα σφετερισμένες) ιστορικές μας πατρίδες, συμπεριλαμβανομένου του Αρτσάχ. Δεν τίθεται θέμα συζήτησης περί της ημιμάθειας ή της πολιτικής γραμμής κατευνασμού του Πασινιάν προς τις τουρκικές απαιτήσεις. Αλλά η καταγραφή της πολιτικής αυτής στα βιβλία ιστορίας των νέων γενιών μαθητών δηλώνει ότι τα πράγματα παίρνουν πλέον μια πιο σοβαρή μορφή. Έτσι, λοιπόν, το συγκεκριμένο βιβλίο του καθηγητή Σεμπάτ Χοβανισιάν, μέσω του οποίου διδάσκεται στους μαθητές η ιστορία του αρμενικού λαού, είναι γεμάτο παραλείψεις και λάθη. Ένα από τα μεγαλύτερα και πιο επικίνδυνα σφάλματα είναι να παρουσιαστεί ο αρμενικός λαός ως «ερχόμενος» στην ιστορική του πατρίδα και όχι ως αυτόχθων του Αρμενικού Οροπεδίου. Με αυτό τον τρόπο ρίχνουν νερό στον μύλο των Τουρκοαζέρων και αρνούνται το δικαίωμα του αρμενικού λαού ως πρωταρχικού κατοίκου της περιοχής, κάτι που έχουν καταγράψει και επιβεβαιώσει επιστημονικές μελέτες όχι μόνο Αρμενίων αλλά και ξένων ειδικών κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Ακόμη, στο βιβλίο παρουσιάζεται χάρτης του βασιλείου του Ουραρτού που δεν περιλαμβάνει τη σημερινή Αρμενία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν έχει καμία σχέση το Ουραρτού με τους σημερινούς Αρμένιους και την ιστορία τους, ενώ παράλληλα δεν αναφέρεται το Ερεπουνί ως προκάτοχος του σημερινού Γερεβάν. Έτσι, βρίσκει πρόσφορο έδαφος το επιχείρημα των γειτόνων εξ ανατολάς, που επιμένουν να παρουσιάζουν το Γερεβάν ως «Εριβάν» και ολόκληρη την Αρμενία ως «δυτικό Αζερμπαϊτζάν»… Η λίστα με τις παραλείψεις και τις διαστρεβλώσεις του εγχειριδίου είναι πολύ μεγάλη για να χωρέσει σε αυτές τις γραμμές. Αρκεί να προσθέσουμε ότι από το φωτογραφικό του υλικό λείπουν αρκετά σημαντικά και χαρακτηριστικά στοιχεία, όπως εικόνες της ιστορικής πρωτεύουσας Ανί, του καθεδρικού ναού του Ετσμιατζίν, των εκκλησιών κόσμημα της αρμενικής αρχιτεκτονικής όπως οι Σουρπ Χριψιμέ, Ζβαρτνότς, Χαγπάτ, Σαναχίν, Σουρπ Γκαραπέτ στο Μους ή των εκκλησιών της Ανί. Επίσης, δεν υπάρχει καμία φωτογραφία των χατσκάρ, ούτε εξήγηση για το τι είναι και πότε εμφανίστηκαν, ενώ λείπει και η αναφορά στην αρμενική τέχνη των χειρόγραφων βιβλίων. Το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι το βιβλίο δεν περιλαμβάνει ούτε μία εικόνα του αδιαμφισβήτητου συμβόλου του αρμενικού λαού: του όρους Αραράτ ή Μασίς. Αν το συνδέσουμε με τις προαναφερόμενες επίσημες δηλώσεις, αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι… Εξέχοντες ιστορικοί, ειδικοί, αρχαιολόγοι και μια ευυπόληπτη ομάδα επιστημόνων στην Αρμενία έχουν προτρέψει ήδη το Υπουργείο Παιδείας να αναστείλει τη χρήση του επίμαχου εγχειριδίου στα δημόσια σχολεία. Εκφράζουν την ανησυχία τους ότι το βιβλίο περιέχει εννοιολογικά, μεθοδολογικά, επιστημονικά, εκπαιδευτικά, παιδαγωγικά και εικονογραφικά σύνθετα προβλήματα, και ότι δεν πέρασε από τα στάδια του κατάλληλου ελέγχου εμπειρογνωμόνων και επαγγελματιών, δηλώνοντας ότι ένα εγχειρίδιο, ειδικά ένα εγχειρίδιο ιστορίας, δεν μπορεί να γραφτεί από ένα άτομο αλλά πρέπει να αποτελεί έργο μιας ομάδας ειδικών που ασχολούνται με διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Η γνωμοδότηση των εμπειρογνωμόνων βασίζεται σε 32 σελίδες επιστημονικών ανασκοπήσεων, οι συγγραφείς των οποίων έχουν επισημάνει τόσο κραυγαλέα λάθη που είναι σοκαριστικό να φανταστεί κανείς ότι οι υπάλληλοι του Υπουργείου Παιδείας θα μπορούσαν να τα παραβλέψουν τόσο ελαφρά τη καρδία (ή ίσως επιμελώς προμελετημένα;), παίζοντας με τη συνείδηση μιας ολόκληρης γενιάς. Τέτοιου είδους βιβλία αποτελούν ένα ακόμη όπλο στη φαρέτρα του τουρκο-αζερικού λόμπι παγκοσμίως, στοχεύοντας στη διαστρέβλωση της αρμενικής ιστορίας: «Δεν τα λέμε μόνο εμείς, αλλά και τα βιβλία σας…». Το να παίζεις με την ιστορία είναι σαν να παίζεις με τη φωτιά. Και αυτό κάποια στιγμή θα γυρίσει εναντίον μας. Θα το καταλάβουν άραγε πριν να είναι αργά; |