Ζακ Νταματιάν

Αυτή τη σεζόν, ο αρμενικός φίλαθλος κόσμος παρακολούθησε με ενδιαφέρον την αξιοπρεπέστατη ευρωπαϊκή πορεία της «Πιουνίκ Γερεβάν». Είναι όμως ελάχιστα γνωστό ότι ιδρυτής της ομάδας και ψυχή της για πολλά χρόνια υπήρξε ο Χορέν Οβαννεσιάν, θρυλική μορφή του αρμενικού ποδοσφαίρου. Ο ίδιος πραγματοποίησε το αγωνιστικό του ντεμπούτο στον ιστορικό προημιτελικό της «Αραράτ Γερεβάν» επί της πρωταθλήτριας Ευρώπης «Μπάγερν Μονάχου», για το Κύπελλο Πρωταθλητριών του 1975.

Ο Οβαννεσιάν γεννήθηκε το 1955 στο Γερεβάν, σε αθλητική οικογένεια. Ο πατέρας του Ζιράιρ (Ζόρα) ήταν αρσιβαρίστας και η μητέρα του Βαρσενίκ γυμνάστρια. Ο ίδιος ακολούθησε τον μεγάλο αδελφό του στο ποδόσφαιρο, ενώ ο μικρός τα χνάρια του πατέρα του. Ο Χορέν, έχοντας σπουδάσει Φυσική Αγωγή και Οικονομικά, δημιουργεί με τη σειρά του τη δική του αθλητική οικογένεια, νυμφευόμενος τη γυμνάστρια Τζουλιέτα. Η κόρη τους Εντίτα ασχολήθηκε με τη γυμναστική και τη δημοσιογραφία (επαγγελματικά), ενώ ο γιος τους Ζόρα ακολούθησε ποδοσφαιρική καριέρα, περνώντας από τον Ολυμπιακό και άλλες ελληνικές ομάδες.

Ο Χορέν Οβαννεσιάν πραγματοποίησε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα στην «Ανί Γερεβάν». Το 1969, στο Βόλγογκραντ, κατακτά με την ομάδα του το πανσοβιετικό τουρνουά «Δερμάτινη Μπάλα», σκοράροντας στον τελικό και σημειώνοντας την «πρώτη σημαντική  επιτυχία», σύμφωνα με τον ίδιο. Σύντομα κεντρίζει το ενδιαφέρον των ανιχνευτών ταλέντων, και καλείται στην Εθνική Εφήβων της Σοβιετικής Ένωσης. Ακολούθως εντάσσεται στην «Αραράτ Γερεβάν», που τη δεκαετία του ’70 μεσουρανούσε στο σοβιετικό ποδόσφαιρο.

Πραγματοποιεί το ντεμπούτο του στο κατάμεστο Στάδιο «Χραστάν», όταν ο Νικίτα Σιμονιάν τον περνά ως αλλαγή στο ιστορικό 1-0 επί της «Μπάγερν Μονάχου», για τα προημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1975. Ακολουθεί η πρώτη του εμφάνιση στο πρωτάθλημα, πάλι ως αλλαγή, στο 3-0 επί της «Ντνίπρο Ντνιπροπετρόβσκ». Το τέλος της χρονιάς βρίσκει την «Αραράτ» κυπελλούχο και τον ίδιο να έχει ψηφιστεί ως κορυφαίος πρωτοεμφανιζόμενος παίκτης στη Σοβιετική Ένωση.

Το 1976 κατακτά το πρωτάθλημα Ευρώπης με την Εθνική U-21 και του απονέμεται ο τίτλος του «μάστερ των σπορ». Η «Αραράτ» τερματίζει 2η, χάνοντας τον τίτλο στην τελευταία αγωνιστική από την «Ντιναμό Μόσχας».

Ο Χορέν Οβαννεσιάν μεγαλουργεί, αγωνιζόμενος ως κλασικό 10άρι.

Διακρίνεται για τις οργανωτικές του ικανότητες στο παιχνίδι, τη μακρινή πάσα ακριβείας και την έφεσή του στο γκολ, με το φαρμακερό αριστερό του πόδι. Το 1980, χρονιά που αναδεικνύεται κορυφαίος παίκτης της Ε.Σ.Σ.Δ., αποτελεί βασικό στέλεχος της Ολυμπιακής Ομάδας στους αγώνες της Μόσχας. Σκοράρει στο 4-0 επί της Βενεζουέλας, ενώ στον μικρό τελικό ανοίγει το σκορ στο 2-0 επί της Γιουγκοσλαβίας. Κατά την τελετή απονομής του χάλκινου μεταλλίου γνωρίζει την αποθέωση από το κοινό. Στο φιλικό 1-1 στο Μπουένος Άιρες με αντίπαλο την Αργεντινή ισοφαρίζει το γκολ του Μαραντόνα, παρουσία πολλών Αρμενίων της Λατινικής Αμερικής. Το 1982 καλείται στην αποστολή για το Μουντιάλ της Ισπανίας, παίζοντας πλάι σε αστέρες παγκοσμίου βεληνεκούς, όπως Όλεγκ Μπλαχίν, Ρινάτ Ντασάεφ κ.ά. Σκοράρει με θεαματικό αριστερό σουτ στο 1-0 επί του Βελγίου, «το σημαντικότερο γκολ της καριέρας του», όπως θα το χαρακτηρίσει ο ίδιος. Συνολικά, σε 34 αγώνες με την Εθνική, πέτυχε 6 τέρματα. Το ίδιο έτος έβαλε και το ωραιότερο γκολ του πρωταθλήματος, ενώ αναδείχθηκε και πάλι κορυφαίος ποδοσφαιριστής της Σοβιετικής Ένωσης, όπως και την επόμενη χρονιά, έχοντας ήδη χριστεί αρχηγός στην «Αραράτ».

Το 1985 αποχωρεί από την ομάδα, ύστερα από διαφωνία με τους διοικούντες, έχοντας αγωνιστεί σε 295 συναντήσεις και πετύχει 93 γκολ.

Κατέχει τον τίτλο του 1ου σκόρερ της Σοβιετικής Αρμενίας και του κορυφαίου παίκτη της χώρας κατά τον 20ό αιώνα. Πολύ αργότερα θα δηλώσει πως αυτά ήταν τα ωραιότερα ποδοσφαιρικά του χρόνια.

«Είχα πολλές προτάσεις για μεταγραφή, αλλά τις απέρριπτα χωρίς δεύτερη σκέψη. Ειλικρινά, δεν μετάνιωσα που έμεινα στην «Αραράτ». Πίστευα στην ομάδα και έπαιζα με μεγάλη ευχαρίστηση».

Αφού μένει προσωρινά εκτός δράσης, επιλέγει ως επόμενο σταθμό της καριέρας του την «Καζάν» (μετέπειτα «Αραπκίρ Γερεβάν»). Το 1989 μετέχει στο αποχαιρετιστήριο παιχνίδι για τον Μπλαχίν και παίρνει μεταγραφή για την ιστορική «Παχτακόρ Τασκένδης». Το 1991, ύστερα από έναν σοβαρό τραυματισμό, αποφασίζει να ενταχθεί στο προπονητικό τιμ της «Ταβρία Συμφερόπολης», διαδραματίζοντας ενεργό ρόλο.

Το 1992 επιστρέφει στην πατρίδα και στην αγωνιστική δράση. Ιδρύει τη «Χομενετμέν - Γερεβάν» και ως παίκτης-προπονητής την οδηγεί στην κατάκτηση του πρώτου πρωταθλήματος της Αρμενίας, πετυχαίνοντας 17 γκολ σε 27 αγώνες. Παρά την προχωρημένη ποδοσφαιρική του ηλικία, διάγει μια γεμάτη και δημιουργική σεζόν.

Για τις επόμενες δύο αγωνιστικές περιόδους συνεχίζει στη «Χομενετμέν - Μπεϊρούτ», η οποία τερματίζει αντίστοιχα στην 5η και στην 3η θέση στη Β’ Εθνική του Λιβάνου. Το 1995 επιστρέφει στην προηγούμενη ομάδα του, η οποία στο μεταξύ έχει μετονομαστεί σε Πιουνίκ. Το 1996 κρεμάει οριστικά τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια, κλείνοντας μια σπουδαία καριέρα. Με την ιδιότητα του προπονητή, οδηγεί την ομάδα του σε δύο σερί κατακτήσεις πρωταθλημάτων, ενός κυπέλλου και ενός σούπερ καπ. Παράλληλα, αναλαμβάνει για λίγο και την Εθνική Αρμενίας. Το 1998 αποχωρεί από την «Πιουνίκ».

Η ομάδα, υπό το βάρος της οικονομικής καταστροφής, διαλύεται. Το 2001, όμως, ο Χορέν Οβαννεσιάν καταφέρνει να την επανιδρύσει και να την οδηγήσει στη λεωφόρο των επιτυχιών, καθισμένος στον προεδρικό θώκο για μία δεκαετία. Το 2004, με αφορμή τα 50 χρόνια της ΟΥΕΦΑ, ψηφίζεται ως ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής της Αρμενίας. Το 2010, με προεδρικό διάταγμα, λαμβάνει το τιμητικό μετάλλιο «Μοβσές Χορενατσί». Τον Δεκέμβριο του 2011 μετακομίζει στο Ουζμπεκιστάν και αναλαμβάνει για λίγους μήνες τη «Λοκομοτίβ Τασκένδης», έχοντας υπό τις οδηγίες του και τον γιο του. Αυτό ήταν το «κύκνειο άσμα» του πριν αποφασίσει να αποσυρθεί οριστικά από το ποδόσφαιρο.

Ο Χορέν Οβαννεσιάν έχει γράψει τη δική του ιστορία ως δεξιοτέχνης της μπάλας. Αδιαμφισβήτητα, όμως, υπήρξε και μια πολυσχιδής προσωπικότητα, με πολύπλευρη προσφορά στο αρμενικό ποδόσφαιρο, υπό διαφορετικές ιδιότητες, εποχές και συνθήκες.

Tweet

Share