Κάρλα Καραμπετιάν #2 Εκτύπωση E-mail

Στον Ραζ­μίκ Α­γα­μπα­τιάν 

Τεύχος: Μάρτιος-Απρίλιος 2010


Κάρ­λα Κα­ραμ­πετιάν δη­μο­σιο­γρά­φος και σκη­νο­θέ­της του ντοκι­μα­ντέρ «Screamers»

 

 

Εί­ναι πο­λύ ση­μα­ντι­κό να α­πευ­θυν­θού­με σε έ­να ευ­ρύ­τε­ρο σύ­νο­λο αν­θρώ­πων. Εί­μαστε λί­γοι, αλ­λά μπο­ρού­με να γί­νου­με πε­ρισ­σότε­ροι...

 

Το ντο­κι­μα­ντέρ Screamers, ποιους στό­χους εί­χε και κα­τά πό­σο τους ­πέ­τυχε;

Υ­πό την ι­διό­τη­τα της δη­μο­σιο­γρά­φου και σκη­νο­θέ­τι­δος, προ­σπά­θη­σα να πα­ρου­σιά­σω α­πό δια­φο­ρε­τι­κή ο­πτι­κή γω­νί­α τo ι­στο­ρι­κό των γε­νο­κτο­νιών του προ­η­γού­με­νου αιώ­να. Επι­δί­ω­ξα να ε­στιά­σω στους πραγ­μα­τι­κούς λό­γους για τους ο­ποί­ους συ­νέ­βη­σαν -και ε­ξα­κο­λου­θούν να συμ­βαί­νουν- οι γε­νο­κτο­νί­ες, και για­τί η διε­θνής κοινό­τη­τα τις ε­πι­τρέ­πει. Το βρα­βευ­μέ­νο με Πού­λι­τζερ βι­βλί­ο της Σα­μάν­θα Πά­ουερ «Έ­να πρό­βλη­μα α­πό την κό­λα­ση: Α­με­ρι­κή και η Ε­πο­χή της Γε­νο­κτο­νί­ας» προσ­διο­ρί­ζει τους Screa-mers ως τους αν­θρώ­πους που αρ­νού­νται να σιωπή­σουν. Οι System of a Down (SOAD) που πρω­τα­γω­νι­στούν στο φιλ­μ εί­ναι έ­να ε­ξαί­ρε­το πα­ρά­δειγ­μα ό­σων ε­πέ­λε­ξαν να υ­ψώ­νουν φω­νή. Εί­ναι γε­γο­νός, ό­τι σε ό­λες τις γε­νο­κτο­νί­ες - α­πό των Αρ­με­νίων έ­ως το Ο­λο­καύ­τω­μα και τις πε­ρι­πτώ­σεις της Κα­μπό­τζης, της Βο­σνί­ας, της Ρουάντα και του Νταρ­φούρ - υ­πήρ­ξαν «Φω­νές». Το πρό­βλη­μα  ή­ταν ό­τι πο­τέ κανέ­νας δεν τις ά­κου­σε - ή του­λά­χι­στον ό­σο θα έ­πρε­πε - για να ανα­λά­βει δρά­ση και να στα­μα­τή­σει αυ­τές τις ε­παί­σχυ­ντες πρά­ξεις. Ου­σια­στι­κά, ή­θε­λα να ξε­σκε­πά­σω την υ­πο­κρι­σία της ε­ξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής των Η.­Π.Α. και θε­ω­ρώ πως το ­πέ-­τυ­χε μια νέ­α προ­σέγ­γιση στο ζήτη­μα των γενο­κτονιών φρε­σκά­ρο­ντας τη μνή­μη ό­σων δια­τεί­νο­νται ό­τι δεν συ­νέ­βησαν. Πλέ­ον, ο­ποια­δή­πο­τε α­να­φο­ρά στο θέ­μα της Γε­νο­κτο­νί­ας των Αρμενίων εί­ναι άρ­ρηκτα συν­δε­δε­μέ­νη με την ά­τε­γκτη αρ­νη­τι­κή στά­ση της Τουρ­κί­ας στο θέ­μα της πα­ραδο­χής των ευ­θυ­νών της, και τη σκό­πι­μη α­με­ρι­κα­νι­κή σι­γή ι­χθύ­ος. Αλ­λά στην πο­λι­τι­κή, εί­ναι συ­νή­θης η πρακτι­κή των λε­κτι­κών ε­λιγ­μών και της μη α­να­φο­ράς της λέ­ξης «γε­νο­κτο­νί­α», ώ­στε να α­πο­φευ­χθούν εν­δε­χό­μενες α­παι­τή­σεις για α­νά­λη­ψη δρά­σης.

 

Κα­τά πό­σο το ντο­κι­μα­ντέρ μπό­ρε­σε να α­να­δεί­ξει το Αρ­μενι­κό ζή­τη­μα και να ε­πη­ρε­ά­σει τις ε­ξε­λί­ξεις;

Το Screamers ή­ταν σαν μια πέ­τρα που έ­πε­σε στο νε­ρό, α­να­τά­ρα­ξε την ε­πι­φά­νεια και οι κυ­μα­τι­σμοί που προ­κά­λε­σε, ε­ξα­κο­λουθούν να ε­ξα­πλώ­νο­νται. Ε­κτός α­πό τις κι­νη­μα­το­γρα­φι­κές αί­θου­σες, προ­βλή­θη­κε στο Α­με­ρικα­νι­κό Κο­γκρέ­σο, στη Βρε­τανι­κή Βου­λή, στο Ευ­ρω­πα­ϊ­κό και Κανα­δι­κό Κοι­νο­βού­λιο, κα­θώς και σε πα­νε­πι­στή­μια, πνευ­μα­τι­κά κέντρα, α­κό­μη και σε εκ­κλη­σί­ες και συ­ναγω­γές. Ο­πό­τε δό­θη­κε α­κό­μη με­γα­λύ­τερη διά­στα­ση στο ζή­τη­μα. Επιπρό­σθε­τα, το φιλ­μ συ­νε­χί­ζει να προ­σελ­κύ­ει το εν­δια­φέ­ρον της δια­δι­κτυα­κής κοι­νό­τη­τας. Σί­γου­ρα ρό­λο σ’ αυ­τό έ­παι­ξε και η δη­μο­τι­κό­τη­τα των SOAD. Ό­πως και το ό­τι το Αρ­με­νι­κό ζή­τη­μα ε­ξα­κο­λου­θεί να α­πα­σχο­λεί την ε­πι­και­ρό­τη­τα.

 

Κα­τά τη γνώ­μη σου γιατί συ­νε­χί­ζο­νται οι γε­νο­κτο­νί­ες;

Οι γε­νο­κτο­νί­ες συ­νε­χί­ζο­νται και κα­νείς δεν κά­νει κά­τι για να τις στα­μα­τή­σει. Και τού­το διό­τι πρό­κει­ται για μα­ζι­κά ε­γκλή­μα­τα που χρη­μα­το­δο­τού­νται α­πό τις κυ­βερ­νή­σεις. Δεν έ­χου­με να κά­νου­με λοι­πόν, ού­τε με κά­ποιο θέ­λη­μα Θε­ού, ού­τε με φυ­σι­κές κα­τα­στροφές. Πώς μπο­ρεί ό­μως η αν­θρω­πό­τη­τα να ε­ξι­λε­ω­θεί απ’ αυ­τή την ύ­βρη; Α­πο­ποιού­μα­στε των ευ­θυ­νών μας ε­πι­κα­λού­με­νοι τις αν­θρώ­πι­νες α­δυ­να­μί­ες ή γυρ­νώντας την πλά­τη μας και κλεί­νο­ντας τ’ αυ­τιά μας. Εί­ναι κα­τα­στρο­φι­κό να ε­ξα­κο­λου­θού­με να βα­δί­ζου­με σε αυ­τόν το δρόμο, μπο­ρούμε ό­μως να αλ­λά­ξου­με. Χρειά­ζε­ται α­πλά μια σω­στή η­γε­σί­α και μια α­ντί­στοι­χη πο­λι­τι­κή βού­λη­ση. Θε­ω­ρώ λοι­πόν, ό­τι η ται­νί­α δίνει πολ­λή τρο­φή για σκέ­ψη.

 

Τι πι­στεύ­εις ό­τι χρειά­ζε­ται ώ­στε να α­να­γνω­ρι­στεί η Γε­νο­κτο­νί­α των Αρ­με­νί­ων στις Η.Π.Α και σε άλλες χώ­ρες και ποιος ο ρό­λος της  δια­σπο­ράς σε αυ­τή την προ­σπά­θεια;

Αυ­τή εί­ναι μια πο­λύ καλή ε­ρώ­τη­ση. Κατ’ αρ­χάς, πι­στεύ­ω πως ό­σο πιο πολ­λοί άν­θρω­ποι μα­θαί­νουν την α­λή­θεια σχε­τι­κά με την Γε­νο­κτο­νία των Αρ­με­νί­ων - α­πό βι­βλί­α, δη­μό­σιες α­ντι­πα­ρα­θέ­σεις κ.ά. - τό­σο το κα­λύ­τε­ρο. Η γνώ­ση εί­ναι δύ­να­μη. Ε­πο­μέ­νως, η Αρ­με­νι­κή Δια­σπο­ρά ο­φείλει να συ­νε­χί­σει να πιέ­ζει τους πολι­τι­κούς και να α­ντι­μά­χε­ται την τουρ­κι­κή άρ­νη­ση. Για πα­ρά­δειγ­μα, στις Η.­Π.Α. θα πρέ­πει να μην ε­πι­τρέ­ψου­με στις αρχές να ε­φη­συχά­σουν. Ναι, οι φω­νές μας α­κού­γο­νται και δεν πρέ­πει για κα­νέ­να λό­γο να σι­γή­σουν. Θα ή­ταν κα­λό να προ­σεγ­γί­σου­με κι άλ­λες ο­μά­δες, που εί­τε έ­χουν πλη­ρώ­σει ό­πως ε­μείς το τί­μη­μα της γε­νοκτο­νί­ας, εί­τε α­γω­νί­ζο­νται για τα βα­σι­κά αν­θρώπι­να δι­καιώ­μα­τα. Α­κό­μη κι ε­κείνους που α­παι­τούν πε­ρισ­σό­τε­ρες πο­λι­τι­κές ελευ­θε­ρί­ες στην Τουρ­κί­α. Εί­ναι πο­λύ ση­μα­ντι­κό να α­πευ­θυν­θού­με σε έ­να ευ­ρύ­τε­ρο σύ­νο­λο ανθρώ­πων. Εί­μα­στε λί­γοι, αλ­λά μπορού­με να γί­νου­με πε­ρισ­σό­τε­ροι, αν ε­νώ­σουμε τις δυ­νά­μεις μας με ό­σους μας έ­χουν α­κού­σει και έ­χουν κα­τα­νο­ή­σει τη ση­μα­σί­α της α­να­γνώ­ρι­σης της Γε­νο­κτονί­ας των Αρμενίων. Με άλ­λα λό­για η αρ­με­νι­κή κοι­νότη­τα ο­φεί­λει να κα­τα­λά­βει ό­τι η α­ναγνώ­ρι­ση της Γε­νο­κτο­νί­ας εί­ναι ζή­τη­μα αν­θρω­πί­νων δι­καιω­μάτων που α­φο­ρά ό­λο τον κό­σμο και δεν εί­ναι α­πο­κλει­στικά δι­κό μας θέ­μα. Εί­ναι εν­δεικτι­κό, πως το Πα­νε­πι­στή­μιο της Νό­τιας Κα­ρο­λί­νας με τη βο­ή­θεια του Ι­δρύ­ματος του Στή­βεν Σπίλ­μπερ­γκ «Shoah» (το Ολο­καύ­τω­μα στα ε­βρα­ϊ­κά) θα ε­ντά­ξει στο τε­ρά­στιο ψη­φια­κό αρ­χεί­ο του τις μα­γνητο­σκο­πη­μέ­νες α­πό τον Μι­κα­έλ Χα­γκο­πιάν μαρ­τυ­ρί­ες των ε­πι­ζώντων της Γε­νο­κτο­νί­ας των Αρμενίων. Ό­πως α­κρι­βώς έ­χει γί­νει δη­λα­δή και με το Ο­λο­καύ­τω­μα, ό­που πά­λι με πρω­το­βου­λί­α του ί­διου ι­δρύ­μα­τος κα­τα­γρά­φη­καν και αρ­χειο­θε­τήθηκαν οι πε­ρι­πτώ­σεις 50.000 ε­πι­ζώ­ντων. Έ­να άλλο πα­ρά­δειγ­μα εί­ναι πως η προ­βο­λή της ται­νί­ας «Screamers» προ­ω­θή­θη­κε στο Κα­ναδι­κό Κοι­νοβού­λιο α­πό μια ορ­γά­νω­ση α­πό την Ρουά­ντα. Εί­ναι προ­φα­νές λοι­πόν, ό­τι κατ’ αυ­τόν τον τρόπο μπο­ρού­με να α­πευ­θυν­θούμε σε πε­ρισ­σότε­ρους «α­κρο­α­τές» και να δια­δο­θεί το μή­νυ­μά μας.

Εί­ναι και­ρός να πά­ψου­με να σκε­φτό­μα­στε μέ­σα σε στενά πλαί­σια και να διευ­ρύ­νου­με τα ό­ριά μας. Δεν έ­χου­με την... πο­λυ­τέ­λεια να συ­νε­χί­σουμε να εί­μα­στε προ­σκολ­λη­μέ­νοι στις ξε­πε­ρα­σμέ­νες πρα­κτι­κές του πα­ρελ­θόντος.

 

Αν α­να­γνω­ρι­στεί το Αρ­μενι­κό ζή­τη­μα, οι δε­σμοί α­νά­με­σα στη δια­σπο­ρά θα ε­κλεί­ψουν ή θα υ­πάρ­ξει και άλ­λο ζη­τού­με­νο - κι αν ναι ποιο;

Έ­χω τα­ξι­δέ­ψει στις κυ­ριό­τε­ρες πα­ροι­κί­ες της Αρ­με­νι­κής Δια­σπο­ράς και έ­χω δια­πι­στώ­σει ό­τι μας ε­νώ­νουν ι­σχυ­ροί δε­σμοί. Μας δέ­νουν οι πα­ρα­δό­σεις μας και ο πλού­σιος πο­λι­τι­σμός μας. Αν λοι­πόν τε­λι­κά, η Γενο­κτο­νί­α των Αρμενίων α­να­γνω­ρι­στεί, θα έ­χου­με α­κό­μη να δια­νύ­σου­με πο­λύ δρό­μο. Για πα­ράδειγ­μα, θα πρέ­πει, ό­πως προα­νέ­φε­ρα, να αρ­χειο­θε­τή­σου­με τις μαρ­τυ­ρί­ες των ε­πι­ζώ­ντων μας, κα­τά τρό­πο που θα εί­ναι προ­σβά­σι­μες από ό­λους. Οι πε­ρισ­σό­τε­ροι ε­πι­ζώ­ντες δεν βρί­σκο­νται πλέ­ον εν ζω­ή, αλ­λά οι μαρ­τυ­ρί­ες τους πα­ρα­μέ­νουν. Ύ­στε­ρα θα πρέ­πει να κερδί­σου­με το πο­λι­τι­κό στοί­χη­μα ό­τι οι «φω­νές» μας δε θα σι­γή­σουν πο­τέ και ό­τι η Γε­νο­κτο­νί­α των Αρμενίων θα ε­ντα­χθεί στη δι­δα­κτέ­α ύ­λη των εκ­παι­δευ­τι­κών ι­δρυ­μά­των.

Επί­σης, εί­ναι α­να­γκαί­ο να δια­σφα­λι­στεί ο σε­βα­σμός της μνήμης μας και των ε­πε­τεί­ων μας, ό­πως και το μέλ­λον των σχο­λεί­ων μας. Όμως το με­γά­λο ε­ρώ­τη­μα εί­ναι τι θα συμ­βεί, ό­ταν εν­δε­χο­μέ­νως η ί­δια η Τουρ­κί­α α­να­γνω­ρί­σει τη Γε­νο­κτο­νί­α; Τι θα κά­νει για να μνη­μο­νεύ­ει αυ­τό που συ­νέ­βη; Εί­ναι αρ­κε­τή μια δη­μό­σια δή­λωση συγ­γνώμης; Μή­πως πρέ­πει να υ­πάρ­ξουν κι άλ­λες α­παι­τή­σεις; Ποιος θα το α­πο­φασί­σει αυ­τό; Όλα αυ­τά εί­ναι υ­πέ­ρ αρ­κε­τά για σκέ­ψη και προ­βλη­μα­τι­σμό…

 


Share
 

Για να εξασφαλίσουμε τη σωστή λειτουργία του ιστότοπου, μερικές φορές τοποθετούμε μικρά αρχεία δεδομένων στον υπολογιστή σας, τα λεγόμενα «cookies». Οι περισσότεροι μεγάλοι ιστότοποι κάνουν το ίδιο. Περισσότερα...

"Δέχομαι"


ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ


διαφήμιση στο αρμενικά

armenian community

Online Επισκέπτες

Έχουμε 26 επισκέπτες συνδεδεμένους