Ογδόντα πέντε χρόνια αθλητισμού και συνεισφοράς |
![]() |
![]() |
Οβαννές Γαζαριάν Τεύχος: Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2011
Υπάρχουν ομάδες στο χώρο του αθλητισμού που εμφανίζονται σας διάττοντες αστέρες. Έχουν παράγοντες που βάζουν πολλά λεφτά, έχουν ιδιόκτητα γήπεδα, πανάκριβους παίχτες, πολυτελή πούλμαν για να τους μεταφέρουν αλλά είναι καταδικασμένες να χαθούν, γιατί ούτε μνήμη έχουν, ούτε ιστορία, ούτε κάτι αξιόλογο να διηγηθούν. Αντίθετα, υπάρχουν ομάδες χωρίς πολλά λεφτά, χωρίς γήπεδα, ακριβούς παίχτες και πολυτελή πούλμαν, αλλά με μνήμη, ιστορία και πολλά πράγματα να διηγηθούν. Για μια τέτοια ομάδα θα σας μιλήσουμε.
Αρμενική Πειραιώς. Ένα όνομα αναγνωρίσιμο και ιστορικό στο χώρο του πειραϊκού αθλητισμού. Η ομάδα που ανέδειξε τον πρώτο ποδοσφαιριστή στην Ελλάδα, ο οποίος πήρε μεταγραφή για ομάδα του εξωτερικού. Αλλά ας γυρίσουμε το ρολόι του χρόνου 85 χρόνια πίσω. Η Ένωση Αρμενίων Αθλητών Πειραιώς-Χομενετμέν, γεννήθηκε λίγα χρόνια μετά την εγκατάσταση των Αρμενίων στον Πειραιά, ύστερα από τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922. Οι δυσκολίες της εγκατάστασης στη νέα τους πατρίδα, η φτώχεια και οι αντιξοότητες δεν απέτρεψαν τους πρόσφυγες από την ίδρυση του αθλητικού σωματείου της παροικίας στην Κοκκινιά, το 1926. Είχε προηγηθεί, δυο χρόνια νωρίτερα, η δημιουργία της Αρμενικής Αθηνών από τους Αρμενίους που είχαν εγκατασταθεί στο Δουργούτι. Οι δυο ομάδες είχαν πάντα έντονο ανταγωνισμό-καθώς εκπροσωπούσαν τις δυο πολυπληθέστερες αρμενικές γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά- στα πλαίσια πάντα της αθλητικής άμιλλας. Η δημιουργία της Ένωσης αποτέλεσε μια πολύ σοβαρή υπόθεση για τους Αρμενίους της Κοκκινιάς και των γύρω περιοχών. Στις τάξεις της εντάχθηκαν τα καλύτερα στοιχεία της νεολαίας, πράγμα απολύτως φυσιολογικό για την εποχή, καθώς ήταν η μόνη διέξοδος για την αλλαγή από την καθημερινότητα και τη μιζέρια που την διέκρινε. Στην συνέχεια, τα πλέον προβεβλημένα στελέχη της παροικίας ανέλαβαν τις διοικητικές θέσεις, αφενός συνεισφέροντας ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες και αφετέρου προσδίδοντας κύρος και αίγλη σ’ αυτήν.
Πρώτα βήματα
Το τμήμα που δημιουργήθηκε πρώτο ήταν το ποδοσφαιρικό, το οποίο απέκτησε μεγάλη φήμη στην περιοχή. Η καλή αρχή λοιπόν, η ευρεία συμμετοχή, η οργάνωση και η σοβαρότητα ήταν η πρώτη προίκα της ομάδας. Αλλά και ο χαρακτήρας των προσφύγων, η ζωντάνια και η λαχτάρα τους να ξαναδημιουργήσουν αυτά που έχασαν, αποτέλεσαν τα καλύτερα εχέγγυα για την επιτυχία της. Προπολεμικά, η Αρμενική ήταν από τους πρωταγωνιστές του πρωταθλήματος Πειραιώς μαζί με τους Εθνικό, Ατρόμητο Πειραιά, Προοδευτική. Ολυμπιακό κ.ά. και απέκτησε τη φήμη της πολύ καλής ομάδας, μια φήμη που δικαιώθηκε αργότερα στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν- ταυτοχρόνως- βρέθηκαν στο σύλλογο πολλοί καλοί ποδοσφαιριστές. Τότε, η Αρμενική ανακηρύχθηκε μια από τις κορυφαίες ομάδες του πειραϊκού ποδοσφαίρου, πετυχαίνοντας δυο ανόδους κατηγοριών σε ισάριθμες χρονιές, φτάνοντας μέχρι την Α΄ κατηγορία Πειραι-ώς, αντίστοιχη της σημερινής Γ΄ Εθνικής. Από τις τάξεις της πέρασαν γνωστοί ποδοσφαιριστές, όπως οι Πιουζάντ Ουντζιάν και Πιουζάντ Ζαμγκοτσιάν -τη δεκαετία του ’50- που αργότερα αγωνίστηκαν στον Ολυμπιακό και φυσικά, ο πιο γνωστός απ’ όλους ο Γρηγόρης Αϊγιανιάν -γνωστότερος ως Αγανιάν- που όπως προαναφέραμε ήταν ο πρώτος παίχτης στην Ελλάδα που πήρε μεταγραφή για το εξωτερικό το 1970 από τον Ολυμπιακό όπου αγωνιζόταν, στην Ελβετική Σω-ντε Φων. Επίσης, είχε και μια συμμετοχή στην Εθνική Ελλάδας. Η Αρμενική από τα πρώτα χρόνια αλλά και μέχρι σήμερα δεν έχει μόνο οπαδούς και φίλους Αρμένιους αλλά και αρκετούς Έλληνες, οι οποίοι δεν την συμπαθούσαν μόνο για το τεχνικό της παιχνίδι, αλλά και για το ήθος και την αξιοπρέπεια των παιχτών και των παραγόντων της. Άλλωστε, αρκετά κύπελλα ήθους κοσμούν την τροπαιοθήκη της. Εκτός από το ποδόσφαιρο, ο σύλλογος διαθέτει και ομάδα βόλεϊ, η οποία ιδρύθηκε λίγα χρόνια μετά την ποδοσφαιρική ομάδα έχοντας αξιοπρόσεκτη παρουσία και επιτυχίες στα πρωταθλήματα που συμμετείχε. Με τη δημιουργία του κλειστού γυμναστηρίου στη σχολή Ζαβαριάν το 1992, ο σύλλογος κατάφερε να μαζέψει πλήθος Αρμενοπαίδων δημιουργώντας παιδικές και εφηβικές ομάδες έχοντας ως αποτέλεσμα την τελευταία 15ετία να διατηρεί αμιγώς αρμενική ανδρική ομάδα, η οποία έχει πολλές επιτυχίες, ανόδους κατηγοριών και την κορυφαία στιγμή του τμήματος, τη φετινή συμμετοχή στο τελικό του κυπέλλου Πειραιά με αντίπαλο τον Ολυμπιακό. Πρέπει να σημειωθεί, ότι με πολύ μεγάλη επιτυχία η διοίκηση της ομάδας διοργάνωνε κάθε χρόνο στη δεκαετία του ’70 μέχρι και τα πρώτα χρόνια του ’80 το τουρνουά βόλεϊ, στο οποίο συμμετείχαν αρμενικές ομάδες από διάφορες οργανώσεις της παροικίας και για ένα περίπου μήνα το καλοκαίρι δεκάδες νέοι αγωνίζονταν, δημιουργώντας μια ενθουσιώδη ατμόσφαιρα στο αξέχαστο παλιό Ζαβαριάν. Κατά διαστήματα, δημιουργήθηκαν τμήματα μπάσκετ και πινγκ-πονγκ -τη δεκαετία του ’50- που η ζωή τους όμως ήταν βραχύβια, χωρίς καμιά ιδιαίτερη αγωνιστική παρουσία πέρα από συμμετοχές σε κάποια εσωτερικά τουρνουά.
Προσκοπική δράση Ο προσκοπισμός είναι το δεύτερο μεγάλο κομμάτι του Χομενετμέν, μετά τον αθλητισμό. Η ιστορία του ξεκινάει αμέσως μετά τον πόλεμο, το Φλεβάρη του 1945. Υπό την αρχηγία του Γκαρμπίς Ντερμεσροπιάν δημιουργείται η πρώτη προσκοπική ομάδα στην Κοκκινιά. Εδώ πρέπει να τονίσουμε, ότι υπήρχε προσκοπική δραστηριότητα και προπολεμικά, χωρίς να υπάγεται στο Χομενεντμέν, έχοντας περιορισμένη δράση. Με το ξεκίνημα κιόλας, συγκεντρώνονται 80 πρόσκοποι και λυκόπουλα, οι οποίοι το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς κάνουν την πρώτη τους κατασκήνωση στη Φανερωμένη της Σαλαμίνας. Μέχρι το 1947 είχαν ξεπεράσει τα 100 άτομα. Την ίδια χρονιά όπως και την επόμενη, παρείχαν ιδιαίτερα σημαντική βοήθεια στους συμπατριώτες μας που επαναπατρίστηκαν στη Σοβιετική Αρμενία. Έστησαν σκηνές στο προαύλιο της Ευαγγελικής εκκλησίας για όλους αυτούς που έρχονταν από την επαρχία και έπρεπε να μείνουν κάποιες μέρες στον Πειραιά μέχρι να τακτοποιηθούν τα χαρτιά τους και να επιβιβαστούν στα πλοία. Επίσης, τους βοηθούσαν κατά τη μεταφορά των αποσκευών τους. Μια από τις σημαντικότερες στιγμές της δράσης των αρμενίων προσκόπων της Κοκκινιάς μπορεί να χαρακτηριστεί, κατόπιν προσκλήσεων της Ελληνικής κυβέρνησης προς όλα τα συστήματα προσκόπων, η εθελοντική συμμετοχή 8 εξ αυτών υπό την αρχηγία του τότε γενικού αρχηγού Μπερτζ Κρικοριάν τον Αύγουστο του 1953 στην Κεφαλλονιά για τη βοήθεια των σεισμοπλήκτων από τον καταστροφικό σεισμό στα Ιόνια. Θέτοντας ουκ ολίγες φορές τον εαυτό τους σε κίνδυνο καθώς οι σεισμοί συνεχίζονταν καθημερινά, βοήθησαν στις εργασίες των διασωστικών συνεργείων. Επίσης, σημαντική ήταν η ενέργειά τους να μπουν στα υπόγεια του υπό κατάρρευση νοσοκομείου του νησιού -όταν κανείς άλλος δεν το τόλμησε- και να βγάλουν το χρυσό και τα χρήματα από το χρηματοκιβώτιο του εν λόγω οικήματος που τόσο αναγκαία ήταν για τη συνέχιση της λειτουργίας του τις κρίσιμες εκείνες ώρες και να τα παραδώσουν ακέραια στη διεύθυνσή του. Για τις ενέργειές τους αυτές όλοι τιμήθηκαν με έπαινο ενώ ο αρχηγός με το στρατιωτικό με μετάλλιο ανδρείας από την κυβέρνηση. Το 1958 δημιουργείται το 15ο σύστημα Αρμενίων Ναυτοπροσκόπων, το μοναδικό παγκοσμίως στον αρμενικό προσκοπισμό και το 1971 η ομάδα Οδηγών. Το 1963 η ομάδα συμμετείχε μαζί με την αντίστοιχη της Αθήνας, στο Παγκόσμιο Τζάμπορι στο Μαραθώνα, υπό την τρίχρωμη αρμενική σημαία, όντας η μόνη ομάδα που δεν ανήκε σε ανεξάρτητο κράτος. Μέχρι και σήμερα οι δραστηριότητές τους είναι πολλές και η παρουσία τους στα δρώμενα της παροικίας αξιοζήλευτη. Ογδόντα πέντε χρόνια παρουσίας είναι πάρα πολλά για οποιονδήποτε οργανισμό, ο οποίος μάλιστα πρέπει να είναι «φτιαγμένος» από πολύ σκληρό μέταλλο για να μπορέσει να αντέξει. Πόσο μάλλον όταν αυτός δημιουργήθηκε, ενώ ακόμα δεν είχαν «κρυώσει» οι στάχτες από τις καμένες εστίες στις χαμένες πατρίδες, μέσα από ανυπέρβλητες δυσκολίες. Και όμως, κατάφερε σε όλη αυτή τη μακρόχρονη πορεία του να σταθεί στην πρώτη γραμμή όλων των αγώνων για τη διατήρηση της αρμενικής κοινότητας της Κοκκινιάς και όχι μόνο.
Ευχαριστούμε τους Οννίκ Σανγκαγιάν, Μπερτζ Κρικοριάν και Ρίτα Γιαμπουτζιάν, για τη βοήθειά τους στη συλλογή πληροφοριών.
|