20 χρόνια Ναϊρί, 30 χρόνια χοροί
Σάρα Μισσακιάν Απρίλιος- Ιούνιος 2016, τεύχος 89
Ο χορός υπήρξε από αρχαιοτάτων χρόνων μορφή έκφρασης των παραδόσεων και του πολιτισμού των λαών. Οι Αρμένιοι δεν αποτελούν εξαίρεση, πόσο μάλλον οι Αρμένιοι της διασποράς, για τους οποίους η διατήρηση του πολιτισμού και των παραδόσεων αποτελεί βασικό συστατικό της ταυτότητάς τους. Το Πολιτιστικό Σωματείο Χαμασκαΐν, αντιλαμβανόμενο τις ανωτέρω ανάγκες πριν 30 χρόνια, ξεκίνησε δειλά μια χορευτική ομάδα, βασιζόμενο στην εθελοντική συμβολή των εκάστοτε χοροδιδασκάλων, μεταξύ των οποίων οι Αλίς Φουρουντζιάν και Τορός και Ρίτα Σεφιλιάν. Έτσι δημιούργησε ένα χορευτικό συγκρότημα που έκανε τις εμφανίσεις του αρχικά ως δραστηριότητα της αρμενικής νεολαίας και αργότερα ως αυτοτελές χορευτικό συγκρότημα. Επί δέκα ολόκληρα χρόνια, μια γενιά χορευτών, με γεωμετρικά αυξανόμενο δυναμικό, όχι μόνο αριθμητικό, δημιούργησε την ανάγκη μιας περισσότερο «επαγγελματικής» προσέγγισης στην όλη προσπάθεια, ώστε να ανέβει το επίπεδο των παραστάσεων. Με αυτό το σκοπό το 1994 η διοίκηση του Χαμασκαΐν επισκέπτεται την Αρμενία για να συνεργαστεί με έναν διακεκριμένο χοροδιδάσκαλο που θα μπορούσε για ένα διάστημα να εγκατασταθεί στη Αθήνα. Μετά από πρόσκληση του Χαμασκαΐν ο Χοβανές Χατσικιάν επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα το 1995, σηματοδοτώντας μια χρυσής εποχής για το χορευτικό συγκρότημα, για πολλούς λόγους. Αρχικά, το χορευτικό τμήμα βαπτίστηκε «Ναϊρί», κάτι που έδωσε μεγαλύτερο κύρος στη συνολική προσπάθεια. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκαν και νέα τμήματα μικρότερων ηλικιακά χορευτών: το «Νανόρ» με εφήβους, καθώς και το «Μαραλό» με παιδάκια, φτάνοντας το δυναμικό του χορευτικού συγκροτήματος σε περίπου 80 ενεργούς χορευτές. Η κάθε εμφάνιση των χορευτικών ομάδων ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής. Ο κόσμος συνέρεε στις παραστάσεις προκειμένου να παρακολουθήσει τις νέες χορογραφίες που δημιουργούσε ο κ. Χατσικιάν. Κάθε νέα παράσταση είχε και αυξανόμενο ενδιαφέρον, καθώς είχε και μια θεματολογία, άλλοτε την όπερα Ανούς, άλλοτε κάποιο παραμύθι του Οβαννές Τουμανιάν, όπως το «Μια σταγόνα μέλι» ή τον «Γενναίο Ναζάρ», άλλοτε ήταν αφιερωμένη σε αρμένιους δημιουργούς, όπως ο Αζάντ Γαριμπιάν (χοροδιδάσκαλος) ή ο Αράμ Χατσαντουριάν (συνθέτης). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυξάνεται και η φήμη του χορευτικού συγκροτήματος και να έρχονται προσκλήσεις από εξωτερικούς φορείς, όπως δήμοι και τοπικά φεστιβάλ, τόσο εντός όσο και εκτός Αθηνών. Η κρίση, όμως, που αντιμετώπισε η Ελλάδα δυστυχώς σηματοδότησε και τη λήξη της συνεργασίας του Χοβανές Χατσικιάν με το Χαμασκαΐν, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό και μια αμηχανία ως προς τη συνέχιση της ιστορίας των τριών πια χορευτικών ομάδων. Προς μεγάλη τιμή του, ο νεαρός τότε αλλά και τώρα Εντγκάρ Εκιάν, όντας χορευτής κι ο ίδιος, ανέλαβε το ιδιαίτερα μεγάλο, σε σχέση με την ηλικία του, έργο της διατήρησης των χορευτικών ομάδων και μάλιστα ανιδιοτελώς. Όμως, σε αντίθεση με τις αντίξοες συνθήκες, η εποχή του «Έντι» (όπως τον αποκαλούν οι χορευτές και συνεργάτες του) κάθε άλλο παρά συντηρητική ήταν. Ο Έντι, στελεχωμένος από μια ομάδα εξαιρετικά αφοσιωμένων και εργατικών συνεργάτων Αντρανίκ Σαχπαζιάν, Αρμέν Μιχαηλίδης, Άλμπερτ Καλστιάν, Αναστασία Κουγιουμτζιάν, Ταλίν Τσερτσιάν, Φαίη Πιλαφιάν, Σιμόν Ασιπιάν, Αρμινέ Μκρντιτσιάν, Τάνια-Λούσι Καζαριάν και Άννα Μπογοσιάν), κατάφερε να αυξήσει τον αριθμό των χορευτών, ειδικά των παιδιών, σε 37 και να δημιουργήσει νέες χορογραφίες για τις υπάρχουσες ομάδες, είτε δίνοντας παραστάσεις σε εκδηλώσεις του Χαμασκαΐν, είτε συμμετέχοντας σε προγράμματα δήμων και φεστιβάλ. Το αποκορύφωμα ήταν η παράσταση που δόθηκε στις 7 Μαΐου 2016 στο Θέατρο «Pierce» - Αμερικανικό Κολλέγιο.
Η παράσταση ήταν ιδιαιτέρως συγκινητική, καθώς, εκτός από τις τρεις ομάδες «Ναϊρί», «Νανόρ» και «Μαραλό» που έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό, ξαναπάτησαν στη σκηνή τα μέλη του χορευτικού του 1995 που είχαν δώσει την πρώτη τους παράσταση υπό τις υποδείξεις του Χοβανές Χατσικιάν. Σαραντάρηδες πια οι περισσότεροι, άλλοι είχαν τα παιδιά τους στους θεατές κι άλλοι στα «Μαραλό» ή και στα «Νανόρ». Η παράσταση ήταν άρτια δομημένη κι έδωσε στοιχεία της ιστορίας του ίδιου του χορευτικού συγκροτήματος, μέσω κυρίως μέσω μιας θεατροχορογραφίας που παρέπεμπε στη συνέχιση της ιστορίας του αρμενικού παραδοσιακού χορού στην Ελλάδα από γενιά σε γενιά. Έδωσε, όμως, και στοιχεία της ιστορίας του λαού, όπως άλλωστε ήταν και το αναμενόμενο, ξεκινώντας από τα ήθη και έθιμα μέσω της σύγχρονη μουσικής, περνώντας στη Γενοκτονία και τελειώνοντας με τα τελευταία γεγονότα του Αρτσάχ. Ήταν απόλυτα φυσικό, λοιπόν, το κοινό να αποθεώσει τόσο τους χορευτές όσο και τον χοροδιδάσκαλο και τους συντελεστές της παράστασης που αριθμούσαν πια περί τα 100 μέλη(!). Για πρώτη φορά αποθεώθηκε και ο «ζωντανός θρύλος» του χορευτικού συγκροτήματος, τη συμβολή της οποίας αναγνωρίζουν μόνο όσοι βρίσκονται πίσω από τη σκηνή, η Γκιούλα Καραμπατζακιάν. Η Γκιούλα ήταν εκεί από την αρχή του εγχειρήματος το 1995, ακούραστη βοηθός και με εναλλασσόμενους ρόλους, άλλοτε ως διοίκηση, άλλοτε ως μοδίστρα, άλλοτε ως συντελεστής. Ποτέ όμως δεν έφυγε από τη σκηνή, έστω κι αν δε φαινόταν πίσω από τις κουρτίνες. Η Διοίκηση του Χαμασκαΐν βράβευσε στο τέλος της εκδήλωσης δύο μέλη του, τον Εντγκάρ Εκιάν και την Γκιούλα Καραμπατζακιάν για την πολύχρονη ανεκτίμητη και ανιδιοτελή προσφορά τους στην διαφύλαξη του αρμενικού πολιτισμού στις νέες γενιές. Είναι και δική μου τιμή που συνεργάστηκα μαζί τους.
|