Μιχαήλ Μάμο |
Στον Μάικ Τσιλιγκιριάν Τον κύριο Μιχαήλ Μάμο μάς τον σύστησε ο πρόεδρος των Ασσυρίων Ελλάδας και καλός φίλος του περιοδικού Κυριάκος Μπατσάρας, χαρακτηρίζοντάς τον ως τον «Μπαμπινιώτη» των Ασσυρίων. Ο κύριος Μάμο είναι γλωσσολόγος και λαογράφος, και έχει εντρυφήσει στην ιστορία του ασσυριακού έθνους. Με χαρά τον υποδεχθήκαμε στα γραφεία του περιοδικού, όπου είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση. Θα μας επιτρέψετε να κάνουμε κάποιες βασικές ερωτήσεις, ώστε να ενημερώσουμε τους αναγνώστες μας για το σχετικά άγνωστο θέμα των Ασσυρίων. Για αρχή, να προσδιορίσουμε τον γεωγραφικό χώρο. Πού βρίσκονται οι κυριότερες κοινότητες Ασσυρίων ανά τον κόσμο; Οι περιοχές που αποτελούν την πατρίδα των Ασσυρίων είναι τμήματα του σημερινού βόρειου Ιράκ (πεδιάδες της Νινευής), της νοτιοανατολικής Τουρκίας, του βορειοδυτικού Ιράν (Ούρμια) και, πιο πρόσφατα, τμήματα της νοτιοανατολικής Συρίας. Η πλειονότητα των Ασσυρίων έχει μεταναστεύσει σε άλλες περιοχές του κόσμου, με τον συνολικό αριθμό να υπολογίζεται γύρω στα 3 εκατομμύρια. Από αυτούς, 1 εκατομμύριο ζει στις ΗΠΑ και στον Καναδά, 500.000 στη Συρία, 350.000 στο Ιράκ, όπου λειτουργούν δύο πατριαρχεία, 200.000 στον Λίβανο, 150.000 στη Σουηδία, 150.000 στη Γερμανία, 80.000 στη Ρωσία, και 80.000 στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία. Ένας αξιοσημείωτος αριθμός διαβιεί στην Αρμενία. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις εντός του εθνικού κορμού των Ασσυρίων. Ποιες είναι αυτές; Το έθνος των Ασσυρίων αποτελείται από τρεις ομάδες: τους Χαλδαίους, τους Συριάνους και τους Ασσύριους. Οι πρώτοι είναι μια μεγάλη ομάδα. Πρόκειται για ανθρώπους καθολικούς, ιδιαίτερα θρησκευόμενους, που χρησιμοποιούν διαφορετική διάλεκτο. Οι Χαλδαίοι είναι Ασσύριοι, και δεν έχουν καμία σχέση με τον αρχαίο λαό των Χαλδαίων. Τους ονόμασε έτσι η Ρώμη, για να ξεχωρίζουν από τους άλλους Ασσύριους χριστιανούς που παρέμειναν αυτοκέφαλοι. Η χαλδαϊκή Εκκλησία συνδέεται με τη ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, αλλά της επιτρέπεται από τη Ρώμη να διατηρεί τις παραδόσεις και τις τελετουργίες της. Η κοινότητα των Χαλδαίων προέρχεται από ομάδες οπαδών της Εκκλησίας της Ανατολής που ήρθαν σε επαφή με τη ρωμαιοκαθολική Εκκλησία τον 16ο και 17ο αιώνα. Η κοινότητα προέκυψε μετά από το σχίσμα του 1552. Οι Συριάνοι στην πλειονότητά τους κατοικούν στη νοτιοανατολική Τουρκία και στη βόρεια Συρία. Πρόκειται για ορθόδοξους, πολύ σκληροπυρηνικούς ως προς την πίστη τους. Δραστηριοποιούνται σε πολιτικά και εθνικά θέματα, θεωρούν ότι είναι οι απόγονοι των αρχαίων Ασσυρίων, και παρατηρείται ότι έχουν ανεπτυγμένη τη συνείδηση της εθνικής καταγωγής. Τέλος, ο βασικός κορμός του έθνους των Ασσυρίων είναι φυσικά οι Ασσύριοι, οι οποίοι έχουν συνείδηση της ιστορικής πραγματικότητας της Γενοκτονίας του 1915, καθώς μετρούν και τα περισσότερα θύματα. Πληθυσμιακά πώς κατανέμονται αυτές οι ομάδες; Οι Χαλδαίοι κατοικούσαν κοντά στη Βαγδάτη, στο κεντρικό Ιράκ, και σήμερα αποκαλούνται χριστιανοί Άραβες. Οι Συριάνοι κατοικούσαν στη βόρεια Συρία, στη Δαμασκό, στο Χαλέπι και στο Καμισλί, ενώ οι Ασσύριοι περισσότερο στο βόρειο Ιράν, προς τη Μοσούλη, και ήταν αυτοί που υπέστησαν τα περισσότερα δεινά. Μην ξεχνάτε πως το 1933 υποστήκαμε και δεύτερη σφαγή από τους Άραβες. Μέσα σε μία ημέρα, στις 7 Αυγούστου 1933, σφαγιάστηκαν 3.500 Ασσύριοι στην περιοχή Σεμέλε στο βόρειο Ιράκ, εξαιτίας της χριστιανικής τους πίστης. Το 1915 ποιες ήταν οι απώλειες του ασσυριακού λαού; Οι εκτιμήσεις σχετικά με τον συνολικό αριθμό των νεκρών Ασσυρίων ποικίλλουν. Ορισμένες εκθέσεις εκτιμούν τον αριθμό των θυμάτων στις 250.000, αν και πρόσφατες μελέτες τον ανεβάζουν στις 500.000 με 750.000. Η γενοκτονία των Ασσυρίων πραγματοποιήθηκε την ίδια περίοδο και στο ίδιο πλαίσιο με τη Γενοκτονία των Αρμενίων και των Ελλήνων Ποντίων. Χαρακτηριστικά, μπορώ να πω με σιγουριά πως μόνο κατά τη διάρκεια της πορείας εξόδου προς τη Ρωσία έχασαν τη ζωή τους 50.000 άτομα. Ο πληθυσμός των Ασσυρίων τον 16ο και 17ο αιώνα ήταν 10 εκατομμύρια, ενώ σήμερα μόλις που φτάνουν τα 3 εκατομμύρια. Αυτή η συρρίκνωση μαρτυρά τα δεινά που υπέστη ο λαός μας ανά τους αιώνες, αλλά και την αφομοίωση που συντελέστηκε λόγω έλλειψης εθνικής εστίας. Εκδίδονται εφημερίδες και περιοδικά στην ασσυριακή γλώσσα; Το πρώτο περιοδικό στην ασσυριακή γλώσσα κυκλοφόρησε το 1845 στο Ιράν. Στο Ιράκ παλαιότερα υπήρχε μεγάλη εκδοτική δραστηριότητα, αλλά σήμερα πλέον κυκλοφορούν λίγες εφημερίδες και περιοδικά στην ασσυριακή γλώσσα. Τι γνωρίζετε για τους Ασσύριους της Αρμενίας; Η ασσυριακή κοινότητα της Αρμενίας εκτιμάται πως αριθμεί περί τα 6.000 άτομα και εκπροσωπείται από δύο βουλευτές στο κοινοβούλιο. Το σπουδαιότερο είναι ότι τα παιδιά των Ασσυρίων διδάσκονται την ασσυριακή γλώσσα στο σχολείο. Έχω επισκεφτεί την Αρμενία για να κάνω σεμινάρια διδασκαλίας της ασσυριακής γλώσσας σε εκπαιδευτικούς, ενώ έχω συγγράψει και τα βιβλία που διδάσκονται στα σχολεία της Αρμενίας.
|