Η Χαρά Κοσεγιάν γεννήθηκε στο Ναύπλιο και ζει στη Ρόδο. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ανακηρύχτηκε διδάκτωρ του τμήματος Φιλοσοφίας Παιδαγωγικών και Ψυχολογίας του ίδιου Πανεπιστήμιου. Θέμα της διδακτορικής της διατριβής ήταν η διερεύνηση της διδακτικής της αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας. Επιπλέον, εξειδικεύτηκε στη διδακτική της γλώσσας σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στα «Μοντέλα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης των εκπαιδευτικών Μονάδων». Σήμερα είναι σχολική σύμβουλος Φιλολόγων Δωδεκανήσου. Εργογραφία: Έχει δημοσιεύσει πλέον των 90 άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά ή πρακτικά συνεδρίων, ενώ έχει και τις μονογραφίες:

Επιστημονικά βιβλία: Λουκιανού Αληθής Ιστορία Α΄ : Εισαγωγή- Μετάφραση- Σχόλια Χαράς Κοσεγιάν, με σκίτσα των μαθητών του Γυμνασίου Ιαλυσού και υπέρτιτλους στα Αρχαία Ελληνικά εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2008. Χαρά Κοσεγιάν, Αρχαία επιβιώματα στα Νεοελληνικά δημοτικά τραγούδια- Συμβολή στην έρευνα μέσα από το παράδειγμα –κυρίως- των παραδοσιακών τραγουδιών της Καρπάθου, Παπαζήση, Αθήνα 2010. Eυαγγελία Μουλά- Χαρά Κοσεγιάν, Η αξιοποίηση των κόμικς στην εκπαίδευση, Κριτική, Αθήνα 2010.
Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1998 με το έργο Πευκοβελόνες. Έκτοτε έχουν κυκλοφορήσει τα μυθιστορήματά της:
Έχει κι άλλες όψεις το φεγγάρι, εκδ. Νέα Σύνορα. Α. Α. Λιβάνη, 1999
Γλυκό με θλιμμένα καρύδια, εκδ. Κοχλίας, 2002.
Ανατέλλει και στη Ντέια, εκδ. Κοχλίας, 2003
Η Λοχεία της Απουσίας, Οδός Πανός, 2014.
Έχει δημοσιεύσει ποιήματα σε συλλογικούς τόμους (Ιntelligentsia Ι (2014) και ΙΙ (2015), εκδ. Eντύποις), διηγήματα στο Δίφωνο, στα Ροδιακά στα Γράμματα, στις Νησίδες, ενώ έχει διεξάγει σέρευνες που αφορούν τη Λογοτεχνία και έχουν δημοσιευτεί σε καλλιτεχνικά περιοδικά.
Σε λίγο καιρό πρόκειται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Αντ. Σταμούλης το νέο της μυθιστόρημα της με τίτλο «Ναϊρί».

Στην Ταλίν Μαρντικιάν
Ιανουάριος- Μάρτιος 2016, τεύχος 88

Το τελευταίο διάστημα σας  παρακολουθούμε  να συμμετέχετε σε δραστηριότητες αρμενικού ενδιαφέροντος και παράλληλα να παίρνετε  την  πρωτοβουλία για διάφορες δράσεις και παρεμβάσεις  προς αυτήν την κατεύθυνση. Η ενασχόλησή σας με την αρμενική ιστορία και τον πολιτισμό είναι κάτι που προέκυψε πρόσφατα για κάποιο λόγο; Και με ποια αφορμή;

Το ενδιαφέρον μου για το λαό, την ιστορία, τον πολιτισμό, τις ιδιαίτερες στάσεις και αξίες των Αρμενίων προέκυψε από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου να ακούει να αποκαλούν τον μπαμπά μου «ο Αρμένης». Πολύ γρήγορα μετάλλαξα μέσα μου τον κατηγορικό προσδιορισμό σε τίτλο τιμής και πάντα δήλωνα δυνατά και με υπερηφάνεια ότι είμαι Αρμένισσα, χαμηλόφωνα δε ότι είμαι κατά το ήμισυ και δε μιλάω τη γλώσσα... 

Ωστόσο, τα  δύο τελευταία χρόνια μου δόθηκε η δυνατότητα να κοινοποιήσω την παρόρμησή μου και έκανα πράξη τις επιθυμίες μου: να γνωρίσω την Αρμενία στους Έλληνες, να ψάξω τις ιστορίες της ιδιαίτερης πατρίδας μου και να αναζητήσω λογοτεχνικά διακείμενα και παράλληλα μεταξύ των δύο λαών. Σημαντική ως προς αυτό υπήρξε η βοήθεια και η στήριξη των αρμενίων φίλων που το τελευταίο διάστημα ήρθαν κοντά μου, και αναφέρομαι κυρίως στα Αρμενικά και τη συντακτική τους ομάδα, σε μέλη της Αρμενικής Εθνικής Επιτροπής Ελλάδος, αλλά και σε ιδιαίτερες και πολύ σημαντικές μονάδες που γνώρισα κι αγάπησα. 

Το 2015, σε συνεργασία με την Αρμενική Εθνική Επιτροπή, διοργανώσατε στη Ρόδο μια σειρά εκδηλώσεων και προβολών κινηματογραφικών ταινιών με θέμα τη Γενοκτονία των Αρμενίων και παράλληλα παρουσιάσατε το θέμα σε σχολεία του νησιού. Ποιος ήταν ο απόηχος αυτής της πρωτοβουλίας, ειδικότερα στους μαθητές;

Εξαιρετικός. Ακόμα συναντώ μαθητές που μιλούν για εκείνες τις εκδηλώσεις και τις πληροφορίες που συνέλεξαν με την ευκαιρία. Έτυχε μάλιστα να συναντήσω και γονείς που μου μετέφεραν τις εντυπώσεις των παιδιών τους.

Πολλά παιδιά δεν ήξεραν τίποτα για την Αρμενία (εκτός από το ότι έφτανε στον τελικό της Eurovision!) και βρέθηκαν να διαβάζουν, να έχουν απορίες και να προσπαθούν να καταλάβουν το πως και το γιατί συνέβη ό,τι συνέβη στη γενοκτονία. Διότι υπήρξε και σχολείο που οι μαθητές είχαν προκαταβολικά και ειδικούς ομιλητές που για την περίπτωση αυτή είχαν κληθεί από την Αθήνα. Και μάλιστα σε μια περίοδο ένα χρόνο μόλις πριν το ξέσπασμα του πολέμου στη Συρία και τη μαζική έξοδο των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη - που μοιραία περνούν από τα Δωδεκάνησα και μας αφορούν άμεσα - οι μαθητές είδαν το ανάλογο των αρχών του 20ού αι. να αφορά τη γείτονα χώρα και να εμπλέκει πάλι την πατρίδα τους. Τώρα μπορούν να το αναγνωρίσουν και να το ερμηνεύσουν. Αλλά και οι μεγαλύτεροι, παρότι προφανώς γνώριζαν περισσότερα, εντυπωσιάστηκαν από την ποικιλία και την επιλογή των θεμάτων στην εκδήλωσή μας. Μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ο λόγος του δημάρχου Ρόδου, που στη φετινή μας εκδήλωση περιέγραψε ενώπιον όλων τις περσινές μας δράσεις και το πόσα πράγματα από αυτές κράτησε στο νου του.

Τον Οκτώβριο συμμετείχατε στο Διεθνές Λαογραφικό Συνέδριο του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης με θέμα τη ρωσική και αρμενική λαογραφία, όπου παρουσιάσατε τη διάλεξή σας σχετικά με τους Αρμένιους που κατοικούσαν στο Ναύπλιο. Θα θέλατε να μας πείτε δυο λόγια για αυτή σας τη μελέτη;

Πρόκειται για μελέτη στην οποία επιχειρείται να διερευνηθεί η παρουσία και η επαγγελματική δραστηριοποίηση των Αρμενίων στο Ναύπλιο την πεντηκονταετία 1920-1970. Καταγράφονται οι οικογένειες, η επαγγελματική ταυτότητα των μελών τους, και κυρίως η εμπλοκή τους με την τοπική κοινωνία. Αναζητήσαμε παλιούς Ναυπλιώτες που θυμούνται ακόμα, τους Αρμένιους που ζουν έως και σήμερα στην πόλη, τους ίδιους ή τους απογόνους τους, και καταγράψαμε τις μνήμες τους. Παράλληλα, αναζητήσαμε Αρμένιους του Ναυπλίου που στη συνέχεια βρέθηκαν σε άλλες πόλεις και τους πήραμε συνέντευξη. Εστιάσαμε κυρίως στην οικογένεια του Μαρτίκ Μαρτικιάν, που επειδή διατηρούσε το καλύτερο εμποροραφείο στην περιοχή, δέσποζε στη ζωή της πόλης για περισσότερο από 20 χρόνια. Επιπρόσθετα, συλλέξαμε φωτογραφίες και συγκεντρώσαμε όποιο άλλο υλικό θα μπορούσε να συμβάλει στην πρώτη ουσιαστικά καταγραφή μιας προσφυγικής μειονότητας στο νοτιότερο άκρο της Ελλάδας της ξηράς, όπως ήταν το Ναύπλιο για τους πρόσφυγες που κατέληγαν εκεί.

Το ενδιαφέρον πάντως είναι ότι η έρευνα παρουσιάστηκε και στο Ναύπλιο, όπου, στη γεμάτη μνήμες αίθουσα της βιβλιοθήκης «Ο Παλαμήδης», συγκεντρώθηκε πολύς κόσμος, που αφενός επικρότησε τα ευρήματα, αφετέρου τα εμπλούτισε. Ακόμα, είχα την ευκαιρία να συναντηθώ και με τον Διευθυντή των γενικών Αρχείων του Κράτους του νομού Αργολίδας, ο οποίος στη συνέχεια μου εμπιστεύτηκε τα αρχεία του. Όλη η μελέτη θα δημοσιευτεί στα πρακτικά του συνεδρίου που αναφέρατε, αλλά και περισσότερα στην αρχειακή βιβλιοθήκη της Αργολίδας.

Συμμετείχατε με ένα κείμενο και στο βιβλίο «Από το Αραράτ στον Όλυμπο», όπου παρουσιάσατε μια μελέτη για το έπος του μυθικού ήρωα Σασουντσί Ταβίτ. Θα θέλαμε να μας πείτε εάν οδηγηθήκατε σε κάποια σημαντικά συμπεράσματα μέσα από αυτή σας την εργασία;

Η μελέτη μου στόχο είχε να διερευνήσει λογοτεχνικά παράλληλα ανάμεσα στον Δαβίδ, από τον Σασούν, που είναι επικός ήρωας των Αρμενίων, στον Διγενή Ακρίτα, που είναι ο αντίστοιχος ήρωας των Ελλήνων. Αναζητούσα κοινά στοιχεία, που δεν έχουν επαρκώς διερευνηθεί, ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς με κοινή πορεία αιώνων στο ιστορικό γίγνεσθαι. Αν προέκυψε κάτι σημαντικό από εκείνη την εργασία είναι η βεβαιότητα πως ο  «συγχρωτισμός των λαών είναι φορέας πολιτισμικής όσμωσης, μιας μοιρασιάς που κάνει πλουσιότερους όσους την αποδέχονται», με τα λόγια της Ελένης Αρβελέρ. Αξίζει να θυμόμαστε πως τα σύνορα, όταν δεν αποτελούν διαχωριστικές γραμμές, μετατρέπονται για τους λαούς σε  «γέφυρες», οι οποίες εκφράζονται μέσα από την τέχνη, τη λογοτεχνία και τη μουσική, απαλύνοντας τις αντιθέσεις και αφομοιώνοντας τις βασικές αξίες κάθε πολιτισμού, που δεν είναι άλλες από τις διαχρονικές, πανανθρώπινες αξίες.

Πρόσφατα, το διήγημά σας «Ο Αρμένης» από τη συλλογή διηγημάτων και ποιημάτων «Η Λοχεία της Απουσίας» έγινε θεατρικό έργο. Πώς εμπνευστήκατε την ιστορία αυτή;

Είναι η ιστορία του πατέρα μου, ασφαλώς μυθοποιημένη και εμπλουτισμένη- στα κομμάτια του παζλ που μου έλειπαν- από μυθοπλαστικά στοιχεία, σύμφωνα με τη λογοτεχνική μου ιδιότητα και -την υπαρκτή ή μη- λογοτεχνική μου ικανότητα. Νομίζω, όμως, ότι το σημαντικότερο στοιχείο εξαιτίας του οποίου αυτή η ιστορία είχε τόση ανταπόκριση και άρεσε- τόσο στην έντυπη μορφή της όσο και στη θεατρική της απόδοση- είναι ότι κατάφερε να βάλει τη μικροϊστορία του πατέρα μου μέσα στη μεγαλοϊστορία της γενοκτονίας ενός ολόκληρου λαού, κάνοντας να φανεί ξεκάθαρα πόσοι άνθρωποι -γνωστοί ή άγνωστοι, φανεροί ή κρυφοί- επηρεάστηκαν και επηρεάζονται δυστυχώς ακόμα από ανάλογα εγκλήματα πολέμου και αποθράσυνση του ανθρώπου πάνω στον άνθρωπο...

Σε αυτό το σημείο, όμως, θα σας παρακαλέσω να μου επιτρέψετε να ευχαριστήσω και από αυτό το βήμα τους ηθοποιούς που ενσάρκωσαν τόσο άξια τον «Αρμένη» μου, τον κ. Τάσο Μπλάτσιο, την κα Βούλα Πελεκάνου και την κα Καίτη Σαμαρά, με την σκηνοθετική και εικαστική επιμέλεια της κας Τάνιας Κίτσου.

Τον περασμένο Δεκέμβριο ιδρύθηκε το παράρτημα Δωδεκανήσων του συλλόγου Χαμασκαΐν με έδρα τη Ρόδο, όπου προεδρεύετε, και το οποίο μάλιστα πρόσφατα είχε και την πρώτη του εκδήλωση. Πώς προέκυψε η ιδέα για την ίδρυση του παραρτήματος και ποιοι είναι οι στόχοι και οι δράσεις του;

Η ιδέα για την ίδρυση του παραρτήματος προέκυψε από την ανάγκη να βρισκόμαστε, να κάνουμε διακριτή την παρουσία μας στο χώρο όπου ζούμε, να έχουμε το δικαίωμα να διοργανώνουμε σε «επίσημο» πλαίσιο εκδηλώσεις.

Το περσινό μας άνοιγμα και η αποδοχή του από την ανοιχτή κοινωνία της Ρόδου μας επέτρεψαν να αισιοδοξούμε για την επιτυχία των σκοπών μας, τη συμμετοχή και την ανταπόκριση των πολιτών του νησιού, γεγονός που επιβεβαιώθηκε και από την πρώτη φετινή μας εκδήλωση. Ευελπιστούμε να έχουμε ανάλογη συμμετοχή και στις επόμενες, για τις οποίες ασφαλώς προσβλέπουμε στη στήριξη και τη βοήθειά σας...

Tweet

Share