Αρμενικά Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2013 τεύχος 79

Στις αρ­χές Σε­πτεμ­βρί­ου δε­χθή­κα­με έ­να τη­λε­φώ­νη­μα α­πό τον κύ­ριο Α­ση­μά­κη Παυ­λέλ­λη α­πό τη Λέ­σβο o ο­ποί­ος μας είπε ό­τι κο­ντά στο χω­ριό Ίππειος βρί­σκο­νται τα ε­ρεί­πια μιας βυ­ζα­ντι­νής εκ­κλη­σί­ας, της Α­γί­ας Άν­νας, στον πε­ρι­βάλ­λο­ντα χώ­ρο της ο­ποί­ας υ­πάρ­χει μια με­γά­λη πέ­τρα με μια πα­λιά ε­πι­γρα­φή πι­θα­νό­τα­τα αρ­με­νι­κή. Η πέ­τρα αυ­τή εί­χε έρ­θει στην ε­πι­φάνεια τη δε­κα­ε­τί­α του ‘80 με­τά α­πό ερ­γασί­ες της ΕΥ­ΔΑΠ. Ο κύ­ριος Παυ­λέλ­λης ε­ξέ­φρα­σε την α­νη­συ­χί­α του διό­τι στην τε­λευ­ταί­α ε­πίσκεψή του στο χώ­ρο δια­πίστω­σε ό­τι η ε­πι­γρα­φή έ­χει χα­ρα­χθεί α­πό με­ταλ­λι­κό α­ντι­κεί­με­νο. Ζη­τή­σα­με να μας στείλει φω­το­γρα­φί­ες της ε­πι­γρα­φής και ε­πι­βε­βαιώσα­με ό­τι εί­ναι αρ­με­νι­κή ε­πι­τά­φια χρο­νο­λο­γη­μένη ε­πι­γρα­φή. Δυ­στυχώς κάποια γράμματα από την επιγραφή δεν έ­χουν δια­σω­θεί και η α­νά­γνω­ση εί­ναι δύ­σκολη. Από τη φω­το­γρα­φί­α δια­κρί­νο­νται τα ε­ξής:

Η ε­πιγρα­φή εί­ναι χα­ραγ­μέ­νη με τη με­τα­γε­νέ­στε­ρη αρ­με­νι­κή γραμ­μα­τοσειρά «Νοτρκίρ», η γλώσ­σα εί­ναι λα­ϊκή και έ­χει γραμ­μα­τι­κές πα­ρα­τυ­πί­ες. Συ­γκε­κρι­μέ­να οι πρώτες λέ­ξεις θα έ­πρε­πε να εί­ναι «Εις το ό­νο­μα του Ι­η­σού Χρι­στού, Υ­ιού...».

Το ό­νο­μα του κε­κοι­μη­μέ­νου εί­ναι Χα­ρα­ϊ­πάτ πι­θα­νό­τα­τα εί­ναι παρα­φθο­ρά του ο­νό­μα­τος Χαϊρα­μπέτ, ε­νώ το ε­πώ­νυ­μο πρέ­πει να ή­ταν Πα­πα­ζιάν όπου πολ­λές φο­ρές στην οθω­μα­νι­κή πε­ρί­ο­δο άλ­λα­ζαν την κα­τά­λη­ξη με το (ο­γλου). Το Γε­γι­βάρ­τ εί­ναι μια πα­λιά πό­λη της ση­με­ρι­νής α­να­το­λι­κής Αρ­με­νίας στον νο­μό Κο­τά­ικ ένα χωριό με το ίδιο όνομα υπάρχει και στο Σιουνίκ στην νότια Αρμενία .

Μπο­ρεί να υ­πήρ­ξε και άλλη το­πο­θε­σί­α με το ί­διο ό­νο­μα κο­ντά στα πα­ρά­λια και μάλ­λον ή­ταν η ι­διαί­τε­ρη πα­τρί­δα του Πα­παζιάν.

Έ­χει με­γά­λη α­ξί­α ε­πει­δή εί­ναι η πρώ­τη γνω­στή αρ­με­νι­κή ε­πι­γρα­φή στο νη­σί, ε­φόσον στις με­λέτες για την αρ­με­νι­κή πα­ρου­σί­α στον ελ­λα­δι­κό χώ­ρο ε­κεί­νη την πε­ρί­ο­δο δεν έ­χου­με καμιά κα­τα­γραφή στη Λέ­σβο.      

Ευ­χα­ρι­στού­με τον κύ­ριο Παυ­λέλ­λη για την ευαι­σθη­σί­α που ε­πέ­δει­ξε και ελ­πί­ζου­με ό­τι στο μέλ­λον θα βρε­θεί έ­νας τρό­πος για να διαφυ­λα­χτεί η ε­πι­γρα­φή.

Το θέ­μα αφορά τις το­πι­κές αρ­χές της Λέ­σβου και την αρ­με­νι­κή κοι­νότη­τα. Κα­λό θα ή­ταν να πά­ρουν κά­ποια πρωτο­βουλί­α πριν να εί­ναι αρ­γά.

Tweet

Share